Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους και υπάρχει στο σώμα του 90% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι περισσότεροι από τους φορείς του δεν γνωρίζουν καν την παρουσία του και δεν βρίσκουν κανένα ύποπτο σημάδι από μόνοι τους. Γι' αυτό και έχει γίνει ευρέως διαδεδομένο.
Τι είναι τα θηλώματα;
Το θηλώμα είναι ένας καλοήθης παθολογικός σχηματισμός ιογενούς αιτιολογίας. Η εμφάνιση των θηλωμάτων προκαλείται από τη δράση του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Στο δέρμα συνήθως εκδηλώνεται με τη μορφή καλλυντικών ελαττωμάτων - κονδυλωμάτων και κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, στον λάρυγγα μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια και στη βλεννογόνο μεμβράνη των εσωτερικών οργάνων σε αιμορραγία και έλκος. Υπάρχουν 27 τύποι HPV - ορισμένοι από αυτούς είναι ασφαλείς για την υγεία, άλλοι μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεις όγκους και να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Κατά την ταυτοποίηση, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες, καθώς έχουν υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν τράχηλο. Οι έγκυες γυναίκες κατά την περίοδο της κύησης διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης του παιδιού.
Ο HPV χαρακτηρίζεται από λανθάνουσα (λανθάνουσα) πορεία και ενώ ένα άτομο έχει ισχυρή ανοσία, ο ιός δεν εκδηλώνεται με κανέναν τρόπο (η περίοδος επώασης διαρκεί από 2 εβδομάδες έως αρκετά χρόνια). Υπό την επίδραση μιας σειράς παραγόντων, ο ιός ενεργοποιείται, πολλαπλασιάζεται και εκδηλώνεται κλινικά.
Η αιτία της μόλυνσης με τον ιό των θηλωμάτων
Τρόποι μόλυνσης από HPV:
- σεξ χωρίς προστασία
- επαφή με το δέρμα και τους βλεννογόνους του μολυσμένου
- χρήση των προσωπικών αντικειμένων του χρήστη
- όταν επισκέπτεστε δημόσιους χώρους με υψηλή υγρασία και πολύ κόσμο (πισίνα, σάουνα, παραλίες)
Η πιο κοινή είναι η σεξουαλική οδός μόλυνσης με τον ιό, σπάνια καταγράφονται οι οικιακές διαδρομές, αφού ο ιός ζει στο περιβάλλον για μικρό χρονικό διάστημα.
Η ενεργοποίηση του ιού διευκολύνεται από:
- εξασθενημένη ανοσία
- μεταδοτικές ασθένειες
- διαταραχή του γαστρεντερικού σωλήνα
- επιδείνωση χρόνιων παθήσεων
- εγκυμοσύνη
- μακροχρόνια χρήση μιας σειράς φαρμάκων (αντιβιοτικά, αντιπηκτικά κ. λπ. )
- κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ
- έντονο στρες
Η διείσδυση του HPV διευκολύνεται από μικροτραύματα, ρωγμές, εκδορές και άλλες βλάβες στο δέρμα.
Συμπτώματα θηλώματος
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τη θέση του σχηματισμού και τον τύπο του HPV. Το πρώτο «καμπάνα» για την παρουσία του ιού είναι μια εξωτερική εκδήλωση με τη μορφή κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων (συνήθως εμφανίζονται σε οικεία μέρη) και κονδυλωμάτων (συχνά σχηματίζονται στο πρόσωπο, το λαιμό, τα άκρα).
Λιγότερο συχνά, τα θηλώματα συνοδεύονται από συμπτώματα όπως:
- ξεφλούδισμα, κνησμός, ερυθρότητα (δέρμα)
- δυσφορία κατά το περπάτημα (γεννητικά όργανα)
- έκκριση από τη θηλή (αγωγοί του μαστού)
- δυσκολία στην αναπνοή (λάρυγγας)
- επώδυνες κινήσεις του εντέρου (έντερο)
Διάγνωση θηλωμάτων
Η διάγνωση πραγματοποιείται από αφροδισιολόγο, δερματολόγο, ανοσολόγο ή γυναικολόγο/ουρολόγο.
- Κλινική εξέταση – οπτική εξέταση και συνομιλία με τον ασθενή.
- Για να ληφθεί μια πλήρης εικόνα της νόσου, συνταγογραφούνται εργαστηριακές και οργανικές αναλύσεις:
- γενική και βιοχημική εξέταση αίματος
- Δοκιμή PCR (αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης) - προσδιορίζει τον τύπο του ιού και την ποσότητα του στο σώμα.
Εάν η μόνη μέθοδος θεραπείας είναι η αφαίρεση θηλωμάτων, τότε πραγματοποιείται παράλληλα βιοψία του υλικού για τη διεξαγωγή κυτταρολογικής μελέτης και τον προσδιορισμό του ογκολογικού κινδύνου.
Μέθοδοι θεραπείας
Δεν υπάρχουν φάρμακα και μέθοδοι που να μπορούν να εξαλείψουν πλήρως τον HPV από το ανθρώπινο σώμα. Οι επιπτώσεις γίνονται μόνο στις συνέπειες του ιού. Γενική αντιική θεραπεία πραγματοποιείται σε περιπτώσεις υψηλά ογκογόνων τύπων του ιού που εντοπίζονται στην περιοχή της ανογενετικής οδού. Συνιστάται στους ασθενείς με προηγουμένως διαγνωσμένα θηλώματα να εξετάζουν συστηματικά και να χρησιμοποιούν αντισύλληψη φραγμού, ώστε να μην μολύνουν έναν σύντροφο με τον ιό.
Συνιστάται η αφαίρεση των θηλωμάτων, καθώς ο ιός στα επιθηλιακά κύτταρα προκαλεί τον πολλαπλασιασμό τους, σχηματίζονται νέα θηλώματα ή αναγεννώνται τα υπάρχοντα.
Ανάλογα με τη θέση και τα συμπτώματα των θηλωμάτων, καταφεύγουν στις ακόλουθες μεθόδους αφαίρεσης:
- Χειρουργική με λέιζερ - το θηλώμα αντιμετωπίζεται με χειρουργική ακτίνα λέιζερ. Αυτή η μέθοδος δεν απαιτεί νοσηλεία και η κατεστραμμένη περιοχή επουλώνεται αρκετά γρήγορα. Το λέιζερ χρησιμοποιείται στο πρόσωπο και στα ορατά σημεία του σώματος.
- Η ακτινοχειρουργική είναι μια έκθεση χωρίς επαφή σε ραδιοκύματα υψηλής συχνότητας, υπό την επίδραση της οποίας εξαλείφεται ένα νεόπλασμα. Αυτή η μέθοδος αναγνωρίζεται ως αποτελεσματική, αλλά δαπανηρή.
- Κρυοκαταστροφή - κατάψυξη νεοπλάσματος με υγρό άζωτο. Οι ουλές μπορεί να παραμείνουν στο σημείο της έκθεσης.
- Χημική καταστροφή - καυτηριασμός με χημικά οξέα. Η διαδικασία είναι αρκετά ευαίσθητη και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος επαφής παρακείμενων ιστών και πρόκλησης χημικού εγκαύματος.
- Χειρουργική εκτομή - σπάνια χρησιμοποιείται, σε περιπτώσεις υποψίας κακοήθους διαδικασίας.
- Λαϊκές θεραπείες - εξομάλυνση των εστιών με λαϊκές θεραπείες (σκόρδο, φελαντίνη, βάλσαμο λεμονιού, φύλλο λάχανου, καστορέλαιο και άλλα)
Επί του παρόντος, έχουν αναπτυχθεί εμβόλια για την πρόληψη εξαιρετικά ογκογόνων τύπων του ιού (είδη 16 και 18), τα οποία χρησιμοποιούνται σε πολλές χώρες.
Για την πρόληψη της νόσου, συνιστάται να κάνετε προστατευμένο σεξ, να χρησιμοποιείτε είδη προσωπικής υγιεινής, να ενισχύετε το ανοσοποιητικό σύστημα και να εξετάζεστε τακτικά από ανοσολόγο και γυναικολόγο. Εάν εντοπίσετε συμπτώματα του HPV, συνιστάται να επισκεφθείτε αμέσως έναν γιατρό.